Powered by Targeo® | AutoMapa®

Lutkowo jest dużą wsią sołecką, zabudowaną w kształcie owalnicy. Miejscowość położona jest na Pojezierzu Ińskim nad rzeką Dołżnicą, tworząc zakole od południa.Lutkowo usytuowane jest przy lokalnej drodze z Dobrzan do Chociwla. Wieś sąsiaduje z Kępnem od strony południowej, Białą od wschodniej, Mosinem od poł-zach, Długiem od pół-wsch i Starzycami od północnej. W sąsiedztwie rozciąga się okolica bezleśna, pagórkowata, zagospodarowana rolniczo. Najstarsze wzmianki o Lutkowie pochodzą z 2 połowy XIII wieku i dotyczą założenia wsi na terenach należących do klasztoru cysterek z Marianowa. Prawdopodobnie na tym miejscu istniała wcześniejsza osada o nazwie Darts .
Historyczny układ ruralistyczny zorientowany na osi nee-sww; wtórnie osada została rozbudowana w kierunku północnym, wzdłuż dróg prowadzących do Chociwla i Długiego. Pierwotnie wieś miała formę regularnej owalnicy, rozplanowanej w zakolu rzeki wzdłuż drogi do Marianowa. W trakcie historycznego rozwoju wykształcił się układ wielodrożny, złożony z dwóch kompozycji placowych ( owalnicowych) i krótkiej ulicówki. Zespół ruralistyczny o dobrze zachowanej kompozycji i strukturze zabudowy , z elementami o wartościach zabytkowych. Kościół ze strzelistą wieżą stanowi dominantę architektoniczno-przestrzenną , tak we wsi jak i najbliższej okolicy. Działka kościelna, w formie nieregularnego sześcioboku. Parcela nieznacznie wyniesiona ponad poziom drogi, ogrodzona kamiennym murem; wjazd na teren działki przez dwuskrzydłowe bramy od strony wschodniej i zachodniej,(furtka dla pieszych w obrębie północnej części ogrodzenia) obrzeża parceli, pełniącej pierwotnie funkcję cmentarza wiejskiego, obsadzony starymi lipami. Po poł-wsch. stronie Świątyni znajduje się POMNIK poległych w czasie I Wojny św. oraz współczesny krzyż misyjny. Po południowej stronie drogi w odległości 50 metrów znajdowała się plebania.
Zabudowa wsi oparta na typologicznie zróżnicowanych zagrodach chłopskich, których struktura odpowiada historycznie ukształtowanym podziałom własnościowym. Poszczególne zagrody o dobrze zachowanych układach , z dużym nasyceniem obiektów o wartościach kulturowych i zabytkowych, np budynki szachulcowe, wąsko-frontowe chałupy. Duży wpływ na obecny wygląd wsi miał pożar , który w 1894 roku strawił połowę wsi . Jako ciekawostkę moge podać fakt, że w czasie kiedy Lutkowo zostało spalone, a ludność borykała się z problemami odbudowy swoich majątków jeden z bogatszych mieszkańców wsi napisał prośbę do ówczesnego Cesarza Prus Wilhelm II Hohenzollern o pomoc w odbudowie wsi ( ponoć byli dobrymi znajomymi) Cesarz przekazał tyle pieniędzy, że starczyło na odbudowę spalonych gospodarstw, jak i na budowę tak dużego kościoła jaki stoi w centrum wsi!!!

Wracając do wyglądu wsi warto napisać ,że dominującym typem są zagrody średniorolne , trzybudynkowe, rozlokowanych na czworobocznych parcelach . Na froncie działki posadowione chałupy , po bokach podwórza ,budynki inwentarskie lub ogólnogospodarcze, stodoły w głębi podwórza (wyjątek gospod. nr. 2 (zdjęcie po prawej) i 28)W obrębie wsi występują także zagrody pełnorolne, kilkubudynkowe, z okazałymi (wieloosiowymi) domami na froncie parceli ( np nr. 1,14,30), oraz małorolne, dwubudynkowe, o niewielkich działkach, złożone z domu mieszkalnego i z niewielkiego budynku ogólnogospodarczego ( 60,61,62) . Chałupy w zagrodach pełnorolnych :6-7 osiowe, szerokofrontowe, szachulcowe z połowy XIX w. , nakryte dachami naczółkowymi (30) i murowane z przełomu XIX i XX wieku (1,14,67) nakryte dachami dwuspadowymi z elementami detalu architektonicznego (gzymsy, opaski) oraz pierwotną stolarką W zagrodach średniorolnych , chałupy zróżnicowane pod względem typologicznym , materiałowym i chronologicznym: wąskofrontowe ( 22,23,31,41,44) lub lokowane szczytem do drogi (3,27,35), o łączonym programie użytkowym , szachulcowe z 1poł XIX w. (41,44), szachulcowo-murowane z okresu 2 poł XIX w.- 1 ćw.XXw. (23,27,31), murowane z okresu 4 ćw.XIX W.-1ćw XX w. (3,22), nakryte wysokimi dachami dwuspadowymi . Domy szerokofrontowe 5-6-osiowe, szachulcowe lub szachulcowo-murowane (39,40,52) z okresu 2 poł XIXw.i 1 ćw. XX w. oraz murowane (nietynkowane) (20,54,65,66) z okresu końca XIX w. i l.10. XX wieku.

Obecnie ilość zabudowań mieszkalnych jak i gospodarczych w porównaniu z latami 40-stymi XX wieku zmniejszyła się o ponad 50%, jeszcze gorzej jest z mieszkańcami , których na obecną chwilę jest około 200 ( stan z-31.06.2004 liczba ludności 241, stan zaludnienia z końca roku 1998 wynosił 249 ). Obecnie Sołtysem wsi jest p. Andrzej Białek , poprzedni Sołtys p.Jan Płoński był osobą najdłużej pełniącą funkcję Sołtysa wsi Lutkowo. Pierwszym gospodarzem powojennego Lutkowa był (Wójt) p. Tadeusz Boguszewski.

Lutkowo należy do parafii w Długiem od 1985 roku, poprzednio należało do Dobrzan.

Poniżej przedstawiam aktualną mapę Lutkowa - rok 2013 , w zakładce Lutkowo- początki wsi - dla porównania umieściłem mapę z 1945. Można na nich zobaczyć o ile budynków nasza wieś jest uboższa

KLIKNIJ NA OBRAZEK I ZOBACZ W POWIĘKSZENIU

tekst w trakcie uzupełniania
bibliografia:
-KATALOG ZABYTKÓW POWIATU STARGARDZKIEGO POD RED MARCINA MAJEWSKIEGO
-WŁASNE