Z inicjatywy Niemieckiego Narodowego Związku Opieki nad Grobami Poległych w 1920r został ustanowiony „Narodowy Dzień Żałoby”. W ten sposób uczczono poległych i zaginionych żołnierzy w I wojnie światowej. W 1934 r, N.D.Ż został przekształcony w „ Dzień Pamięci Bohaterów”, a w 1952 r powrócono do poprzedniej nazwy. Poprzednie święto obchodzono w kwietniu, a Narodowy Dzień Żałoby w niedzielę poprzedzającą „Święto Zmarłych” („Niedziela Zmarłych”). Około 1900 zaczęto zakładać związki weteranów. Właśnie w tedy weteranami nazywano żołnierzy, którzy byli na wojnie. Aby uczcić pamięć ojców i synów poległych w I wojnie światowej w wielu miejscowościach stawiano pomniki poległych. Podobnie było w Lutkowie. Na cmentarzu, po prawej stronie od głównego wejścia do kościoła postawiono taki pomnik. Stoi on na kamiennej płycie, na niej prostokątny kamień, a wyżej dwa mniejsze kamienie. Całość wieńczy symbol „ Żelaznego Krzyża”. Żelazny Krzyż został ustanowiony przez pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III 10 marca 1813 r we Wrocławiu, na początku wojny o wolność. W tej formie do dziś jest symbolem niemieckich sił zbrojnych. Na przedniej stronie pomnika jest przedstawiony pionowy miecz, a przy rękojeści widnieje wieniec laurowy. Na nim data 1914-1918. Po obu głównych stronach cokołu widnieją złote litery wykute w kamieniu. Są to nazwiska poległych i zaginionych z Lutkowa i Mosiny w czasie I wojny św. Cały pomnik wykonano z granitu i ma wysokość ok. 3 m. Dla upamiętnienia poległych i zaginionych ojców i synów z wspólnoty, co roku przy pomniku pamięci odbywały się uroczystości. Tu po wyjściu z kościoła zbierały się rodziny poległych, członkowie różnych związków i wielu mieszkańców. Także major D. Boetzel w mundurze i na koniu brał udział w tych uroczystościach. Organizacja zajmował się związek weteranów pod kierownictwem nauczyciela pana Ludtke, uczniowie deklamowali wiersze i śpiewali pieśni. Oprawę muzyczną zapewniła orkiestra dęta. Na koniec śpiewano pieśń „ Miałem towarzysza broni” oraz hymn narodowy. Pomnik przetrwał wojnę i stoi jak dawniej na swoim miejscu.

• BALCKE Ernst 27.01.1915 BALSKE Martin 16.06.1918

BARTELT Gustaw 16.03.1916 BARTELT Hermann 14.08.1917BECKER Hermann VERM BROWN Gustaw 04.05.1917BROWN Albert 25.11.1917 BUTTKE Otto 31.01.1915DABERKOW Gustaw 24.05.15 DABERKOW Otto 08.12.1918DABERKOW Robert 06.08.1915 JAENKE Albert 16.07.1915JAENKE Fryderyk 7.08.1915 KLING? August 28.05.1918KLOSTERMAN Robert 4.06.1916 KOPPLIN Ewald 26.09.1917 KRUGER Herbert 29.08.1914 KRUGER John 09.11.1914KRUGER Martin 06.09.1914 LA? Gustaw 31.05.1918LORENZ Albert 28.07.1915 LUCKOW Albert 16.12.1914MASS Walter VERM MORKE Wilhelm 14.06.1915NAUMANN Otto 26.04.1918 RACHUTH Wilhelm 16.04.1918RADKE Erich 19.05.1915 RADKE Max 01.12.1917RETZLAFF Fryderyk VERM RETZLAFF Gustaw 02.09.1918RETZLAFF Hermann 28.09.1918 RETZLAFF Wilhelm 05.04.1917RICHTER Karl 07.10.1914 SCHLAGE Gustaw 22.01.1915

źródło: Ullrich Gaffry, Rehwinkel/Mössin Kreis Saatzig/Pommern 1300 bis 1945, 2005