|
*******************************************************
 Historia Lutkowa wiąże się w dużej mierze z powstaniem Klasztoru Cysterek w Marianowie. W 1248 roku książę szczeciński Barnim I i cztery rody rycerskie Von Osten, Vpn Borck, Von Jerichow i Regedanz ufundowali tu klasztor cysterek nad strumieniem św. Marii. Po wprowadzeniu reformacji klasztor został przekształcony w dom pobytu dla pomorskich szlachcianek (wdów, sierot, panien). Uposażenie Klasztoru było dość hojne i liczyło łącznie około 1100 włók ( 1 W. - Ok. 19 ha). Na obszarze zaczęły powstawać nowe wioski min. Wiechowo, Lutkowo i Biała Ińska. Zachował się dokument Biskupa Kamieńskiego Wilhelma wystawiony w marcu 1248 roku w Rurce, w którym przekazal Klasztorowi dziesięciny z czterech wsi i dziesięciu łanów. Dobra konwentu rozciągały się od Chociwla i Ińska aż po Stargard. W tym samym czasie zaczęto sciągać kolonistów z ziem niemieckich do prac w rolnictwie
.Na wschodzie nowo powstałych wiosek ludnosć zaczeła sie osadzać. Niektórzy z nich mogli sobie wypożyczyć ziemie i użytkowali ja na niemieckich prawach. Wramach nagrody , wybrani dostawali czrną ziemię, a od bogatych bardziej rozwinięty sprzet rolniczy ( z żelaza) .Tym sposobem dzisiejsze Lutkowo zaczęło się zasiedlać i rozwijać.
Nowo powstałe wsie miały odpowiednio przydzielony areał ziemi. Na jedną wieś przypadały 64 włóki ziemi , a na jedno gospodarstwo 1 albo więcej( bogatsi ).Wśród posiadłości klasztoru cysterek z Marianowa (po 1248), był tu młyn . W 1538 Otto Kempe otrzymał od mniszek list lenny na młyn z dwoma łanami mosińskimi (Mossinsche Hove ) i z pożytkami z wód położonych koło jakiegoś Darts?! ( Klempin 1859) Po kasacie klasztoru w domenie Marianowo. W 1568 roku: 64 łany , 27 chłopów 12 zagrodników; wtedy i w 1626 roku pojawiały się jeszcze słowiańskie nazwiska chłopów Maslow, Lenntzew, Rauchte, Retzlaff, Gronow, Riskow, Lestkow, Koppelin, Parlin. W 1628 roku z Mosiną Rehwinkel liczy 59 łanów chlopskich, 9 zagrodników, 2 karczmarzy, 2 młynarzy, kowala, 3 owczarzy łanowych, owczarza na 1/4 łanu, 2 pastuchów półłanowych, 2 komorników, 3 krawców.
Po spisie ludności w roku 1910 mieszkało w Lutkowie 561 mieszkańców,w roku 1933 podano liczbę 545! We wsi funkcjonowało 128 gospodarstw domowych( w tym 23 pełnorolne). Można sobie wyobrazić wielkość wsi przed wojną ,128 numerów domów , a dzisiaj nie ma nawet połowy!!! Burmistrzem Rehwinkel do 1945 roku był Paul Klebow , który zastąpił w roku 1933 Fritz Kopplin.Rehwinkel należał do dzielnicy Biała (Ball) , a Mosina (Mossin) była administracyjnie dołączona do Lutkowa. Sąd rejonowy dla Lutkowa znajdował sie w Dobrzanach (Jakobshagen), natomiast urząd stanu cywilnego w Białej.
Szkoła była prowadzona przez nauczyciela William Ludtke. Oprócz kuźni u Erich Utecht i kołodzieja u Wilhelm Rachut nie było we wsi większych firm. Funkcjonowało również dwóch krawców, dwóch szewców i stolarz Albert Retzlaff. W Rehwinkel znajdował się również dom dla biednych, a za wsią w kierunku Białej znajdowały się wiatraki.Były też dwa instytuty publiczne: Urząd pocztowy i Oddział oszczędności i fundusz pożyczkowy.Najważniejsze w życiu społeczności wiejskiej było : Święto plonów,Święto strzelca i wojownika oraz festyny dla dzieci.Ważną historyczną datą jest rok 1894 w którym spaliła się połowa wsi !!!
Próbując udokumentować jak najwięcej faktów o wsi Lutkowo muszę poruszyć okreshref="http://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" target="_blank">wojny trzydziestoletniej.Była to wojna, która miała poważne konsenkwencje dla naszej wsi. Wojska carskie dokonały grabierzy , a 11 listopada 1637 Marianowo, Wiechowo i Lutkowo zostało spalone. Liczebność wsi zmniejszyła się o 30% , spowodowane było to epidemią 'czarnej' choroby.
Po spaleniu części klasztoru w Marianowie całkowitemu zniszczeniu uległy dokumenty poszczególnych wiosek, również naszej. Dlatego do dziś używanych jest kilka dawnych nazw miejscowości wsi Lutkowo. Według mapy E. Lubinusa Pomorze z lat 1618- widniejąca nazwa to Rawinckel. Nikt nie jest w stanie udowodnic' czy rzeczywiście tak było, ze względu na brak stosownej dokumentacji. W północnej części Niemiec słowo Rehwinkel było bardziej używane dlatego też ostateczną nazwą wsi do 1945 roku był Rehwinkel.
Według dokumentacji Muzeum w Stargardzie.nazwy historyczne wsi podawane były już od 1320 roku. Pierwsze źródło podaje nazwę Rhewinckel w falsyfikacie Pristaffa. Kolejnymi nazwami umieszczonymi w różnych źródłach historycznych były: Rewynckel 1490, Rewinkel 1554, Rehewinkel 1564, Rawinckel 1618, Rewinckel 1628, Rawinekel 1759, Rehwinkel 1789, Rehwinkel 1945. Polskiej nazwy urzędowej miejscowości dotąd nie nadano skutkiem przeoczenia Komisji Ustalania Nazw Miejscowych działajacej po 1945 roku. Rehwinkel w powiecie drawskim to Okrze, Rehwinkel w pow. Morąg to własnie Lutkowo! co przeniesiono po 1945 świadomie lub przez pomyłkę właśnie na wieś w pow. stargardzkim! W 1680 roku zaczęto budować pocztową ulicę ( Poststraße 26) , która zaczynała się w Stargardzie i przebiegał przez Gogolewo, Dalewo, Marianowo, Lutkowo, Biała, Linówko do Ińska. Mimo, że trasa wytyczona była przez Rehwinkel, nie było w niej przystanku pocztowego. Dla ludności wiejskiej i tak była to okazja na otrzymanie ciekawych wiadomości z miasta od pracowników przejeżdżających przez naszą wieś. Był to swego rodzaju komunikator miedzy miejscowościami wiejskimi a miastem.
Z terenu wsi znanych jest dziesięć archeologicznych. Wszystkie zostały odkryte w czasach powojennych. W sumie uzyskano informację o 18 śladach osadnictwa z różnych epok. Najstarsze z nich są to wyroby z krzemienia , mogące pochodzić zarówno z mezolitu jak i neolitu
Na mapie Pomorza Lubinusa(1618) wieś Rawinckel oznaczono jako kościelną położoną pośród pól nad niewielkim dopływem rzeki Dołżnicy. Na mapie Pomorza Schmettaua 1780 wieś Rehwinkel zlokalizowana jest na rozstaju dróg. Plan wsi z ok 1890 znajduje się Pruskiej Mapie Królewskiej, która podaje położenie wsi u zbiegu kilku dróg, układ ruralistyczny: ulicowo-placowy z kościołem i cmentarzem na nawsiu, wielkość zagród i plan ich zabudowy. Wieś dalej rozwinęła się w kierunku północnym wzdłuż dwóch dróg przekształcając się w wielodrożnicę. Widokówka z 1907 wg. fotografii O.Schella ukazuje panoramę wsi
W poszukiwaniu danych na temat Lutkowa z przed 1945 roku trafiłem na ksiązkę niezwykle ciekawą " Die Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre bevölkerung " w wolnym tłumaczeniu " spis społeczności i nieruchomości rolnych na Pomorzu "
Książka została wydana w 1874roku w Berlinie, a dotyczy tak jak wyżej napisałem spisu ludności i gospodarstw z 1 grudnia 1871 roku.Jeżeli chodzi o Lutkowo to dane są następujące:
Budynki mieszkalne:
94
Gospodarstw domowych
jedno i wielorodzinnych 4+117
liczba ludności
631
Kobiet 327, Mężczyzn 304
Według podziału na religie
Ewangelicy - 620
Żydzi - 11
Wykształcenie
Dzieci do 10 roku życia - 158
Dorosli - piśmienni - 437
- analfabeci - 36
Osoby niepełnosprawne
2
WYKAZ GOSPODARSTW W REHWINKEL Z 1939 ROKU
Gottlieb Becker
| ha
41
| Konie
4
| bydło
28
| świnie
45
| Aug. Daberkow | 25 | 2 | 20
| 25 | Franz Daberkow | 42 |
*
| *
| *
| Albert
Falk
| 33 | 3
| 24
| 28
| Hermann Hein
| 35 | 3
| 31
| 24
| W.Hein | 35 | 3
| 25
| 29
| Martin
HolzhÜter
| 23 | 2
| 13
| 15
| Paul Klebow
| 33 | 3
| 26
| 30
| Paul Koch
| 44 | 5
| 32
| 26
| Gottlieb Kopplin
| 54 | 6
| 44
| 24
| Emil KrÜger
| 40 | 4
| 28
| 24
| Reinh.KrÜger
| 48 | 4
| 26
| 25
| Franz Mösch
| 26 | 2
| 22
| 25
| Albert Nickel
| 42 | 3
| 26
| 28
| Christ. Nickel
| 30 | 3
| 22
| 18
| Robert Nickel
| 26 | 2
| 24
| 16
| Franz Retzlaff I
| 41 | 3
| 26
| 34 | Franz Retzlaff II
| 20 | 2
| 15
| 16
| Fredr. Retzlaff
| 29
| 3
| 26
| 20
| Fritz Retzlaff
| 28 | 3
| 18
| 25
| Gustaw Retzlaff
| 31 | 3
| 18
| 22
| Herman Retzlaff II
| 24
| 2
| 12
| 20
| Wilhelm Retzlaff
| 20 | 2
| 18
| 18
| Herman Schmidt
| 23 | 2
| 15
| 22
| Otto Zabel
| 27 | 3
| 24
| 20 | Karl Ziegelmann
| 26 | 3
| 22 | 18
|
Poniżej zamieszczam mapę wsi Rehwinkel -na której opisane są zawody wykonywane przez mieszkańców wsi, numery domów oraz nazwiska ich właścicieli! mapa pochodzi z roku 1945, została przekazana przez Panią , która mieszkała niegdyś w domu Państwa Kubala J. i E.
KLIKNIJ NA OBRAZEK I ZOBACZ W WIĘKSZYM FORMACIE
Dodane przez enperaz
dnia ·
267 Komentarzy ·
4660 Czytań ·
|
|
